Centralną postacią jest Michał. Ciężar jego pielęgnacji spoczywa głównie na Anieli, siostrze bohatera. To ona podaje mu lekarstwa, spełnia wszystkie polecenia. Jedynym jasnym promykiem w jej bezbarwnym życiu jest "ogródek", który z braku odpowiedniejszego miejsca urządziła w kuchni. Anielę i Michała oddziela od matki duchowa przepaść. Ich rodzicielka była w czasach stalinowskich przodownicą pracy. Opętana przez demona ideologii wiele lat zaniedbywała dom i dzieci. Gdy jej kilkuletni syn był w sanatorium, nie odwiedziła go w święta Bożego Narodzenia.
Dla psychiki chłopca miało to katastrofalne następstwa. Uraz został mu na całe życie. Nie tylko do matki, również do złowrogiej epoki, która mu ją odebrała. Nawet jako dorosły człowiek nie potrafi uwolnić się od wspomnień z lat pięćdziesiątych. We śnie widzi choinkę z 1952 roku i Dziadka Mroza, który jest ni mniej, ni więcej tylko Stalinem, tulącym go niczym troskliwy ojciec. Ów sen jest dla Michała donioślejszym przeżyciem niż "Proust, Musil, Broch i Joyce" razem wzięci. Ascetyczną współczesną fabułę filmu przeplatają sceny retrospektywne z okresu "błędów i wypaczeń", zrealizowane w poetyce dokumentalnej. Z jednej strony pokazują one przyczyny całkowitego rozkładu rodziny Michała. Dowodzą, jak ideologia może zniekształcić ludzkie sumienie i doprowadzić do zniszczenia więzów z najbliższymi. Z drugiej zaś sugerują, że nie tylko epileptycy mają swoje "wahadełka". Mają je także społeczeństwa, otumanione propagandą i zahipnotyzowane perfidną socjotechniką.
Wahadełko to w żargonie lekarskim nazwa epilepsji. Jej atak można bowiem wywołać, wprawiając w wahadłowy ruch jakiś przedmiot przed oczami chorego. Główny bohater filmu Filipa Bajona, trzydziestokilkuletni Michał, większość czasu spędza w łóżku. Cierpi na padaczkę, depresję oraz inne schorzenia. I on także ma swoje prywatne "wahadełko". Czym ono jest? To jedno z pytań, które stawia widzowi reżyser. Film Bajona to kameralny dramat psychologiczny, tak różny od niektórych jego wcześniejszych produkcji, pełnych rozmachu, zapełnionych tłumem postaci i wydarzeń ("Aria dla atlety", "Wizja lokalna 1901"). "Wahadełko" trwa niespełna godzinę i rozgrywa się w kręgu czterech osób: matki, dwojga jej dorosłych dzieci i sąsiadki, która pojawia się tylko epizodycznie.
Produkcja: 1981
Premiera TV: 11 grudzień 1981
Reżyseria:
Muzyka:
Obsada:
Michał Szmańda
Aniela Szmańdówna, siostra Michała
Emilia Szmańdowa, matka Michała i Anieli
Laskowska, pani z Komitetu Wojewódzkiego
wychowawczyni w sanatorium
wychowawczyni w sanatorium
Stalin
wychowawca w sanatorium
wychowawa w sanatorium
mały Michał Szmańda
i inni.
IMDb (angielski)
Wikipedia (polski)
04.170313
(POL) polski,
Brak komentarzy:
Prześlij komentarz